Ánh sáng xanh ảnh hưởng đến giấc ngủ như thế nào?

Trong nhịp sống hiện đại, điện thoại, máy tính và tivi đã trở thành một phần không thể thiếu của nhiều người. Tuy nhiên, việc tiếp xúc quá lâu với ánh sáng phát ra từ màn hình, đặc biệt là ánh sáng xanh, lại có thể gây tác động không nhỏ đến giấc ngủ và sức khỏe tinh thần. Hiểu rõ cơ chế ảnh hưởng này sẽ giúp chúng ta biết cách điều chỉnh thói quen sinh hoạt hợp lý hơn.

Ánh sáng xanh và cơ chế sinh học của giấc ngủ

Ánh sáng xanh ảnh hưởng đến giấc ngủ là loại ánh sáng có bước sóng ngắn, năng lượng cao, tồn tại tự nhiên trong ánh sáng mặt trời và giúp con người tỉnh táo, tập trung vào ban ngày. Vấn đề xuất hiện khi ánh sáng xanh được phát ra từ màn hình thiết bị điện tử vào ban đêm – thời điểm mà cơ thể cần tín hiệu để sản xuất melatonin, hormone điều hòa giấc ngủ.

Nhiều nghiên cứu cho thấy ánh sáng xanh có thể ức chế sự tiết melatonin, khiến đồng hồ sinh học bị rối loạn. Hậu quả là cơ thể khó đi vào giấc ngủ sâu, dễ mất ngủ hoặc ngủ không ngon giấc.

Tác động đến sức khỏe lâu dài

Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ, tình trạng thiếu ngủ kéo dài do tiếp xúc ánh sáng xanh còn làm tăng nguy cơ rối loạn tâm trạng, suy giảm trí nhớ và hiệu suất làm việc. Một số nghiên cứu còn liên hệ việc mất ngủ mạn tính với nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch, tiểu đường và béo phì.

Ngoài ra, tiếp xúc ánh sáng xanh nhiều giờ liên tục còn gây mỏi mắt, khô mắt và có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng theo tuổi. Đây là lý do các chuyên gia khuyến nghị nên hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ.

Làm thế nào để giảm ảnh hưởng của ánh sáng xanh?

Việc giảm thiểu tác động tiêu cực của ánh sáng xanh không đồng nghĩa với việc phải loại bỏ hoàn toàn các thiết bị điện tử. Một số giải pháp đơn giản có thể áp dụng gồm:

• Tránh sử dụng điện thoại, máy tính ít nhất 1 giờ trước khi đi ngủ.

• Sử dụng chế độ “Night Shift” hoặc “Blue Light Filter” trên thiết bị.

• Ưu tiên ánh sáng dịu nhẹ trong phòng ngủ, thay vì ánh sáng trắng hoặc xanh.

• Tạo thói quen đọc sách giấy, thiền hoặc nghe nhạc nhẹ để thay thế việc dùng màn hình trước khi ngủ.

Việc ý thức được mối liên hệ giữa ánh sáng xanh và chất lượng giấc ngủ sẽ giúp chúng ta chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe. Một giấc ngủ sâu và đều đặn không chỉ giúp cơ thể phục hồi mà còn là nền tảng quan trọng cho tinh thần minh mẫn và năng lượng tích cực vào ngày hôm sau.